Gospodarka oparta na wiedzy (knowledge-based economy) koncentruje się na tworzeniu, dystrybucji i wykorzystywaniu wiedzy i informacji. Sukces gospodarczy zależy w dużym stopniu od zdolności do tworzenia i wykorzystywania wiedzy. Źródłem przewagi konkurencyjnej stają się zasoby - głównie niematerialne, zgromadzone w sieci powiązań przedsiębiorstwa.
Zasoby niematerialne: wiedza, umiejętności, doświadczenie, powiązania przedsiębiorstwa. Zasoby niematerialne są źródłem przewagi konkurencyjnej. Tworzą one zasoby niematerialne kapitał intelektualny.
Kapitał intelektualny: różnica między wartością rynkową, a wartością księgową firmy uzyskana dzięki zasobom niematerialnym.
Innowacyjność: sposób wykorzystywania kapitału intelektualnego
W tradycyjnej gospodarce innowacyjność można było postrzegać jako proces linerany: nauka (badania podstawowe) - innowacje (wdrożenia) – komercjalizacja. Obecnie jest to nieustanny proces tworzenia i przepływu wiedzy (continuous innovations, innovativness).
Warunki innowacyjności: osobiste zaangażowanie + sprzyjające środowisko społeczne.
Osobiste zaangażowanie: przyswajanie i wykorzystywanie wiedzy motywowane utożsamianiem z celem i samorealizacją. Środowisko społeczne sprzyjające innowacyjności tworzy kapitał społeczny.
Kapitał społeczny: cecha organizacji społeczeństw, zwiększająca sprawność i ułatwiając skoordynowane działania dla zwiększenia ekonomicznych korzyści; opiera się na zaufaniu, lojalności, normach i powiązaniach.
Wykorzystanie kapitału społecznego jest możliwe dzięki istnieniu sieci powiązań, umożliwiającej dostęp do zasobów dzięki uczestnictwu w grupie. W ten sposób powstaje paradygmat sieciowy (network paradigm). Zgodnie z tym paradygmatem mówimy o społeczeństwie sieci.
Rozwój w społeczeństwie sieci jest związany z integracją i dążeniem do spójności. Najbardziej efektywną metodą rozwoju jest tworzenie sieci lokalnych (klastrów) i ich włączanie w sieć globalną.